Nazwa ta pochodzi od greckiego ion – fiolet, ponieważ ten ważny minerał jest właśnie tego koloru. Jod jest składnikiem mineralnym, który został wykryty w 1812 roku w kelpie (glonach morskich). Jod występuje naturalnie w hormonach tarczycy, który jest zasadniczym składnikiem. Hormony te regulują poziom energii. Jod występuje w owocach morza i wodorostach, a sól kuchenną na ogół wzbogaca się o ten pierwiastek. Wole, które jest wynikiem powiększenia tarczycy, występuje powszechnie w tych częściach świata, gdzie gleba jest uboga w jod. Na tych obszarach zaleca się spożywanie jodowanej soli morskiej jako naturalnego uzupełnienia.
Działanie Jodu:
- jest integralnym składnikiem hormonów tarczycy
- wywiera działanie antyseptyczne
- chroni przed skutkami oddziaływania materiałów radioaktywnych
- zapobiega występowaniu wola
- sprzyja utrzymaniu zdrowych włosów, paznokci, skóry i zębów
- spala nadmiar tłuszczu
Zalecane normy dietetyczne na Jod dla różnych grup ludności*
Grupy ludności | Zalecane normy dietetyczne [µg/dzień] |
Bezpieczna maksymalna dawka nie powodująca ryzyka efektów ubocznych [µg/dzień] |
Dzieci 1-3 lat | 90 | 200 |
Dzieci 4-8 lat | 90 | 300 |
Chłopcy 9-13 lat | 120 | 600 |
Młodzież męska 14-18 lat | 150 | 900 |
Mężczyźni 19-30 lat | 150 | 1100 |
Mężczyźni 31-50 lat | 150 | 1100 |
Mężczyźni 50-70 lat | 150 | 1100 |
Mężczyźni powyżej 70 lat | 150 | 1100 |
Dziewczęta 9-13 lat | 120 | 600 |
Młodzież żeńska 14-18 lat | 150 | 900 |
Kobiety 19-30 lat | 150 | 1100 |
Kobiety 31-50 lat | 150 | 1100 |
Kobiety 50-70 lat | 150 | 1100 |
Kobiety powyżej 70 lat | 150 | 1100 |
Kobiety ciężarne do 18 lat | 220 | 900 |
Kobiety ciężarne 19-30 lat | 220 | 1100 |
Kobiety ciężarne 31-50 lat | 220 | 1100 |
Kobiety karmiące do 18 lat | 290 | 900 |
Kobiety karmiące 19-30 lat | 290 | 1100 |
Kobiety karmiące 31-50 lat | 290 | 1100 |
*(według Dietary Reference Intakes ustalone przez National Academy of Sciences, Food and Nutrition Board, USA)
Kiedy potrzebujesz więcej
Na niedobór narażeni są ludzie mieszkający w terenach z niską zawartością jodu w wodzie. Dotyczy to w szczególności obszarów podgórskich i górskich. Także ludzie pozostający na diecie bezsolnej i nie jedzący pokarmów bogatych w jod mogą być narażeni na jego deficyt i w wyniku tego bardzo częste są przypadki wola i kretynizmu. Badania wykazały, że niedobór jodu łączy się także m.in. z chorobą Parkinsona, rakiem tarczycy, stwardnieniem rozsianym i chorobą Alzheimera. Niektóre, skądinąd bardzo wartościowe pokarmy roślinne, takie jak brukselka, kalafior, brokuły zawierają substancje, które działają antagonistycznie w stosunku do jodu. U ludzi, którzy zjadają bardzo duże ilości tych warzyw, może wystąpić niedobór tego pierwiastka.
Jeśli za mało, to…
Niedobór jodu odbija się oczywiście na upośledzeniu syntezy hormonów tarczycy. Tkanka rozrasta się wówczas, aby wyrównać obniżoną produkcję hormonów potrzebnych organizmowi i powstaje wole. Inne objawy to uczucie chronicznego zmęczenia, apatia, suchość skóry, nadwrażliwość na zimno i przyrost masy ciała.
A kiedy nadmiar, to…
Jod przyjmowany w dużych dawkach, np. w formie jodku potasu może spowodować czasowe zablokowanie syntezy hormonów tarczycy, a więc doprowadzić paradoksalnie do hypotyreoidyzmu, tego samego stanu, jaki występuje przy niedoborze tego pierwiastka. Efekt ten jest zazwyczaj czasowy, gdyż gruczoł tarczycy stosunkowo dobrze przystosowuje się do sytuacji nadmiaru jodu. Nadmiar jodu może zaostrzać zmiany trądzikowe na skórze. Duże dawki jodu często powodują zapalenia ślinianek. Niektórzy ludzie wykazują nadwrażliwość na barwniki zawierające jod używane w diagnostyce rentgenologicznej. Substancje te są różne od naturalnie występujących form jodu.
Duże ilości Jodu zawierają:
- owoce morza: ryby, homary, wodorosty morskie (kelp), ostrygi, kalmary, małże i krewetki
- woda
- ananas
- rodzynki
- cebula
- produkty mleczne
- zioła: bylica, estragon, czarny dziki bez
- sól kuchenna
Czy wiesz, że…
Jod wywiera działanie ochronne przeciwko materiałom radioaktywnym.
Suplementy zawierające Jod:
1. Vital 0 – 80 µg
2. Vital A – 50 µg
3. Vital B – 50 µg
4. Vital AB – 50 µg
5. Full Spectrum – 80 µg
6. Lion Kids D – 10 µg
7. Senior formula – 20 µg
8. Power Mins – 50 µg
9. Menopausal Formula – 15 µg
10. New Life – 75 µg